Η ανακοπή της σωματικής ανάπτυξης των παιδιών μπορεί να είναι το κύριο σύμπτωμα της έλλειψης ψευδαργύρου. Τα παιδιά με ήπια έλλειψη ψευδαργύρου εκδηλώνουν καθυστέρηση στη σωματική τους ανάπτυξη.

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr  pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Τα αποτελέσματα της ήπιας και της σοβαρής έλλειψης ψευδαργύρου των παιδιών είναι ολοφάνερα στις υπό ανάπτυξη χώρες. 

Τα παιδιά αυτών των χωρών είτε στερούνται τροφών που περιέχουν ψευδάργυρο ή τρέφονται αποκλειστικά με δημητριακά, που περιέχουν φυτάτες, που παρεμποδίζουν την απορρόφηση του ψευδαργύρου από το έντερο.

Οι μέσες συγκεντρώσεις του ψευδαργύρου στον ορό είναι ένας χρήσιμος δείκτης της επιτυχούς απελευθέρωσης και απορρόφησης των συμπληρωμάτων διατροφής ψευδαργύρου στα παιδιά [1].

Δεν είναι γνωστός ο μηχανισμός με τον οποίο η έλλειψη ψευδαργύρου ανακόπτει  τη σωματική αύξηση και ανάπτυξη..

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες έρευνες η διαθεσιμότητα του ψευδαργύρου επηρεάζει τα συστήματα κυτταρικής σηματοδότησης που συντονίζουν την απόκριση της ορμόνης που ρυθμίζει την ανάπτυξη και τον ινσουλινοειδή παράγοντα ανάπτυξης -1,[ insulin-like growth factor-1 (IGF-1)] [2]. 

Σε μελέτη που έγινε σε 50 Αιγυπτιοτόπουλα προεφηβικής ηλικίας μικρού αναστήματος, που είχαν έλλειψη ψευδαργύρου και συγκρίθηκαν με 50 συνομήλικα τους παιδιά (της αυτής ηλικίας και φύλου και του ιδίου σταδίου εφηβικής ανάπτυξης) μετρήθηκαν τα επίπεδα συγκέντρωσης του  ινσουλινοειδούς παράγοντα ανάπτυξης-1 [Serum IGF-1] και της συνδετικής πρωτείνης-3 του ινσουλινοειδούς παράγοντα ανάπτυξης [insuling rowth factor binding protein-3 (IGFBP-3)] [3].

Τα αποτελέσματα των μετρήσεων έδειξαν την παρουσία  χαμηλών επιπέδων συγκέντρωσης αυτών των δύο δεικτών στα  βραχύσωμα παιδιά με έλλειψη ψευδαργύρου. Το ανάστημα αυτών των παιδιών αυξήθηκε μετά από χορήγηση ψευδαργύρου επί τρεις μήνες, αλλά τα επίπεδα ανάπτυξης εξακολουθούσαν να είναι  μικρότερα του κανονικού, στα περισσότερα παιδιά. Γιαυτό συστήθηκε  η συμπληρωματική χορήγηση του ψευδαργύρου για μακρύτερες χρονικές περιόδους [3].

Η συμπληρωματική ημερήσια χορήγηση 20 mg ψευδαργύρου και βιταμινών (vitamin A, 1000 IU,  Βιταμίνη  D, 200 IU,  B1, 10 mg,  B2, 3 mg, B6, 1 mg,  B12, 10 μg, νικοτιναμίδιο 40 mg) σε παιδιά της Ταϊλάνδης (4-14 ετών) επί 6 μήνες, αύξησε σημαντικά το ανάστημά τους και ήταν καλά ανεκτή, σε σύγκριση με παιδιά που πήραν, μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα, εικονικό φάρμακο [4].

Για πολλά παιδιά που ήδη έχουν χαμηλό ανάστημα, μπορεί να έχουν έλλειψη πολλαπλών μικροθρεπτικών συστατικών. Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί μόνον η συμπληρωματική χορήγηση του ψευδαργύρου, διότι αν χορηγηθεί μόνον ψευδάργυρος μπορεί τα αποτελέσματα επί ης ανάπτυξής τους να είναι περιορισμένα [5].

Έχει βρεθεί ότι στα υποσιτιζόμενα παιδιά με επίπεδα συγκεντρώσεων ψευδαργύρου στον ορό τους <75 μg/dL προκαλείται μεγαλύτερη αύξηση της όρεξης και της ανάπτυξής τους, αν παίρνουν συμπληρωματικά 10mg ψευδαργύρου ημερησίως επί 24 εβδομάδες [6]. 

Η πιο ευαπορρόφητη μορφή ψευδαργύρου είναι ο πικολινικός ψευδάργυρος. Αυτή η απορροφητικότητα του πικολινικού ψευδαργύρου ενισχύεται περισσότερο, όταν χορηγείται ταυτόχρονα με βιταμίνη C. Το συμπλήρωμα της διατροφής Zincobel είναι κάψουλες, που η κάθε μια περιέχει 10mg πικολινικού ψευδαργύρου μαζί με 119 mg βιταμίνης C.

Βιβλιογραφική τεκμηρίωση

1. Brown KH1, Peerson JM, Rivera J, Allen LH. Effect of supplemental zinc on the growth and serum zinc concentrations of prepubertal children: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Clin Nutr. 2002 Jun;75(6):1062-71.

2. MacDonald RS. The role of zinc in growth and cell proliferation. J Nutr. 2000 May;130(5S Suppl):1500S-8S.

3.Hamza RT, Hamed AI, Sallam MT. Effect of zinc supplementation on growth hormone-insulin growth factor axis in short Egyptian children with zinc deficiency. Ital J Pediatr. 2012 May 24;38:21.

4.Rerksuppaphol S1, Rerksuppaphol L2. Effect of zinc plus multivitamin supplementation on growth in school children. Pediatr Int. 2016 Nov;58(11):1193-1199. doi: 10.1111/ped.13011. Epub 2016 Aug 31.

5.Stammers AL, Lowe NM, Medina MW, Patel S, Dykes F, Pérez-Rodrigo C, Serra-Majam L, Nissensohn M, Moran VH. The relationship between zinc intake and growth in children aged 1-8 years: a systematic review and meta-analysis. Eur J Clin Nutr. 2015 Feb;69(2):147-53. doi: 10.1038/ejcn.2014.204. Epub 2014 Oct 22.

6. Chao HC, Chang YJ, Huang WL. Cut-off Serum Zinc Concentration Affecting the Appetite, Growth, and Nutrition Status of Undernourished Children Supplemented With Zinc. Nutr Clin Pract. 2018 Oct;33(5):701-710. doi: 10.1002/ncp.10079. Epub 2018 Mar 30.

Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου. 

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση. 

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 




Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.